Als schubben schuiven de commerciële literatuurprijzen over elkaar heen. De Libris Literatuur Prijs houdt zich aan de jaarkalender en gaat over een kalenderjaar. De Boekenbon beoordeelt de boeken die verschijnen tussen 1 juli en 1 juli. Het effect is dat een aantal boeken kan dubbelen, soms is de Libris eerder, soms de Boekenbon.
Gaan de jury’s mee in elkaars oordeel of laten ze boeken die bij de andere prijs op de shortlist staan, of zelfs de winnaar zijn, vallen door aan andere titels de voorkeur te geven?
Anjet Daanje mocht het meemaken dat aan haar beide prijzen werden toegekend. Dat kunstje gaat Jan Vantoortelboom dit jaar niet herhalen. Met zijn roman Mauk werd hij winnaar van de Boekenbon, maar de jury van de Libris Literatuur Prijs heeft het boek niet eens op de longlist gezet.
Ook zoiets – en ik ben zelf guilty as charged: bij de bekendmaking van de longlist en shortlist gaat in eerste instantie de aandacht uit naar de titels en auteurs die het niet hebben gehaald. Over de positieve keuzes gaat het pas later, onder wie Van Essen, Pfeijffer, Gerritsen, El-Dardiry, Wieringa, Osinga, De Moor, Van Iperen.
De opvallendste afwezigen op de longlist van de Libris van dit jaar zijn naast Vantoortelboom Marja Pruis en Bregje Hofstede. Vooral deze laatste afwijzing – zo zal het voelen – zal verbazing wekken, want Hofstede’s Oersoep is onder critici vaak genoemd bij de favoriete boeken van 2023.
Zo gaat het. Er is nog nooit een lijst bekend gemaakt die naar ieders smaak en voorkeuren is. Dat is inherent aan werken met jury’s, die elk jaar nieuw zijn. Je weet het gewoon nooit en dat is onderdeel van het circus. Juist dàt het een circus is, wordt door menig auteur als intimiderend en unfair ervaren. Tot je gekozen wordt.
De longlist ziet er aldus uit:
- Cobi van Baars, De onbedoelden – Atlas Contact
- Sacha Bronwasser, Luister – Ambo Anthos
- Ramy El-Dardiry, Tussen morgenzee en avondland – Querido
- Rob van Essen, Ik kom hier nog op terug, Atlas Contact
- Paul Gellings, Terug naar de Stichtstraat, Passage
- Esther Gerritsen, Gebied 19, De Geus
- Elodie Heloise, Blauwe tomaten, In de Knipscheer
- Roxane van Iperen, Dat beloof ik, Thomas Rap
- Gilles van der Loo, Café Dorian, Van Oorschot
- Renée van Marissing, Gelukkige dagen, Querido
- Marente de Moor, De schoft, Querido
- Frank Nellen, De onzichtbaren, Hollands Diep
- Richard Osinga, Munt, Wereldbibliotheek
- David Pefko, De Gebroeders Maxilari, Prometheus
- Ilja Leonard Pfeijffer, Alkibiades, De Arbeiderspers
- Caro van Thuyne, Bloedzang, Koppernik
- Maud Vanhauwaert, Tosca, Das Mag
- Tommy Wieringa, Nirwana, De Bezige Bij
De jury bestaat dit jaar uit Joep van Ruiten, Dalilla Hermans, Kim Putters (voorzitter), Vamba Sherif en Lisa Kuitert.
De shortlist wordt bekendgemaakt op maandag 11 maart in Nieuwsuur. Een persconferentie ’s middags is er niet meer.
De winnaar (50.000 euro en een legpenning) wordt bekend op maandag 13 mei.